เค้าประเมินสุขภาพผู้ติดเชื้อเอชไอวีกันอย่างไร

ห่างหายไปนานเป็นเดือน ไม่ได้เข้ามาอัปเดทเนื้อหาเพิ่มเติม ช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา พยายามศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติม ก็ได้ความรู้เพิ่มเติมหลายอย่าง อย่างเรื่องภาวะ IRIS เรื่องการดื้อยาต้านไวรัส ฯลฯ ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ล้วน ๆ จากพี่ JEAB แห่ง http://pha.narak.com หรือที่ผมเรียกสั้น ๆ ว่า บ้านฟ้า การเข้าไปศึกษาเรื่อง CD4, CD4% และ viral load จากเว็บไซต์ thebody.com, aidsmap.com และจากการพูดคุยกับเพื่อน ๆ ในบ้านฟ้า มาประมวลผลเป็นองค์ความรู้ของตัวเอง

สำหรับผู้ติดเชื้อเอชไอวีในประเทศไทย เกณฑ์ที่ใช้ในการประเมินผลว่าควรได้รับการรักษาด้วยยาต้านไวรัส คือ

ปัจจัยแรก ได้แก่ ค่า CD4

เมื่อ

CD4 < 200 แม้จะไม่มีอาการของโรคติดเชื้อฉวยโอกาส

CD4 > 200 แต่น้อยกว่า 250 และมีอาการของโรคติดเชื้อฉวยโอกาส

ซึ่งเป็นสิทธิในการรักษาพยาบาลด้วยยาต้านไวรัส ทั้งบัตรทองและบัตรประกันสังคม

โดยที่ CD4 ของคนปกติ จะมากกว่า 500 ขึ้นไป

ปัจจัยที่สอง ได้แก่ ค่า CD4% สำหรับผู้ติดเชื้อเอชไอวี CD4% < 14 เทียบเท่ากับ CD4 < 200

ดังนั้น แม้ว่าค่า CD4 > 350 แต่ถ้า CD4% < 14 ผู้เชี่ยวชาญที่คอยตอบคำถามใน thebody.com ก็แนะนำว่า ควรได้รับการรักษาด้วยยาต้านไวรัส

ปัจจัยที่สาม ได้แก่ ค่า Viral Load ซึ่งเป็นค่าไวรัสที่ตรวจพบในกระแสเลือด

VL < 10,000 ถือว่าต่ำ

VL > 100,000 ถือว่าสูง

ดังนั้นในบางครั้งแม้ว่าค่า CD4 > 350 แต่ถ้า VL > 100,000 ผู้เชี่ยวชาญที่คอยตอบคำถามใน thebody.com ก็แนะนำว่า ควรได้รับการรักษาด้วยยาต้านไวรัส

จริง ๆ แล้วในการตรวจหาค่า CD4 ทุกครั้ง จะมีค่า CD4% ด้วย แต่เราอาจไม่ทราบ เพราะหมอไม่ได้บอก เนื่องจากหมอสนใจแต่ค่า CD4 ซึ่งผู้ติดเชื้อทุกคนไม่ว่าจะใช้บัตรทองหรือประกันสังคม มีสิทธิตรวจ CD4 ได้ทุก 6 เดือน ไม่ว่าจะรับยาต้านหรือยังไม่ได้รับ ส่วนค่า VL มีสิทธิตรวจได้หลังรับยาต้านไปแล้ว 6 เดือน หลังจากนั้นมีสิทธิตรวจได้ปีละ 1 ครั้ง